Misverstanden over re-integratie spoor 2
Bij langdurig ziekteverzuim krijg je te maken met allerlei regels, verplichtingen en procedures. Tweede spoor re-integratie, vaak kortweg ‘spoor 2’ genoemd, is daar een goed voorbeeld van. Zodra deze term valt, ontstaat er vaak onrust bij de werknemer. In dit artikel willen we duidelijkheid geven en onnodige zorgen wegnemen, zodat spoor 2 vanuit vertrouwen kan worden opgestart. We zetten een aantal misverstanden op een rij en leggen uit wat klopt en wat niet. De informatie in dit artikel kan goed gebruikt worden om een open en helder gesprek te voeren over Spoor 2. Voor de leesbaarheid hebben we geschreven richting de werknemer maar de informatie is net zo relevant voor de werkgever.
Voor we ingaan op misverstanden, eerst kort de context van spoor 2
Het inzetten van een re-integratie spoor 2 traject is een wettelijke verplichting op basis van de Wet verbetering poortwachter (Wvp). Deze wet heeft als doel om zieke werknemers zo snel en verantwoord mogelijk te laten terugkeren naar werk en om langdurige arbeidsongeschiktheid te voorkomen. De wet wordt uitgevoerd onder toezicht van het UWV. Werkgever en werknemer zijn verplicht om zich bij langdurig ziekteverzuim te houden aan een vast stappenplan en actief samen te werken aan re-integratie. Het UWV beoordeelt achteraf of beide partijen zich voldoende hebben ingespannen.
12 misverstanden over spoor 2 en wat je wél moet weten
1. Ik word onder druk gezet, mijn werkgever houdt geen rekening met wat ik aankan.
Hoe het zit: Re-integratie moet altijd plaatsvinden binnen de grenzen van wat je lichamelijk en mentaal aan kan. De bedrijfsarts stelt je belastbaarheid vast en vormt het uitgangspunt voor de vervolgstappen. Het kan absoluut voelen alsof er veel moet en dat is voor een deel ook zo maar je mag niet gedwongen worden tot iets waartoe je niet in staat bent. Twijfel je aan het advies van de bedrijfsarts? Dan kun je altijd een second opinion of een deskundigenoordeel aanvragen bij het UWV.
Hoe het re-integratiebureau helpt: Een re-integratiebureau werkt nauw met je samen en zoekt naar passende mogelijkheden die passen bij je belastbaarheid. Zo wordt de balans bewaakt tussen wat moet én wat nog kan. Het re-integratiebureau stemt de begeleiding zoveel mogelijk op jou af en houdt rekening met jouw tempo zonder de verplichtingen uit het oog te verliezen. Zo wordt de balans bewaakt tussen wat moet en wat nog kan.
2. Ik word in spoor 2 gezet omdat mijn werkgever van me af wil.
Hoe het zit: Spoor 2 is een re-integratieverplichting, geen ontslagprocedure. Het doel is om re-integratie naar passend werk te bevorderen. Je werkgever is verplicht om met spoor 2 te starten als terugkeer binnen de organisatie niet mogelijk of onzeker is. Van eventueel ontslag is pas sprake als de re-integratie niet is gelukt en de wachttijd (104 weken) is doorlopen.
Hoe het re-integratiebureau helpt: Een re-integratiecoach helpt je te focussen op wat nog wél kan en helpt je weer perspectief te krijgen, ook buiten je huidige organisatie of sector.
3. Ik zit in spoor 2 en mag niet meer terug naar mijn oude werkplek.
Hoe het zit: Spoor 2 sluit terugkeer in je oude functie of naar ander werk binnen de organisatie nooit uit. Ook tijdens Spoor 2 moet er gezocht blijven worden naar mogelijkheden om terug te keren in je eigen werk (eventueel met aanpassingen), of ander passend werk binnen de organisatie. De primaire focus tijdens re-integratie ligt altijd op het terugkeren in eigen werk. Dat betekent dat jouw werkgever voortdurend moet blijven onderzoeken of terugkeer in jouw eigen werk mogelijk is, ook als spoor 2 al loopt.
Hoe het re-integratiebureau helpt: Het re-integratiebureau houdt hier rekening mee en blijft in contact met alle betrokkenen. Ook als je buiten de organisatie zoekt, wordt terugkeer naar je oude werkplek niet zomaar uitgesloten.
4. Ik moet elke baan buiten de organisatie accepteren.
Hoe het zit: Alleen passende arbeid past binnen re-integratie in spoor 2. Dit betekent dat je alleen verplicht bent om werk te accepteren dat past bij jouw belastbaarheid, kennis, ervaring en vaardigheden. Niet elke functie buiten de organisatie is automatisch passend.
Hoe het re-integratiebureau helpt: Jouw re-integratiecoach denkt actief mee over werk dat bij jouw profiel past en zoekt met jou naar kansen die passend, duurzaam en haalbaar zijn. Daarbij houdt de coach zoveel mogelijk rekening met jouw voorkeuren.
5. Ik moet werk accepteren dat ik niet leuk vind.
Hoe het zit: ‘Leuk’ is inderdaad geen criterium. Of werk passend is, wordt objectief beoordeeld op basis van je belastbaarheid, vaardigheden en opleidingsniveau. Alleen werk dat medisch of inhoudelijk niet passend is, valt af. In de praktijk komt het vrijwel niet voor dat mensen duurzaam passend werk vinden dat ze niet leuk vinden.
Hoe het re-integratiebureau helpt: De re-integratiecoach gaat samen met jou op zoek naar werk dat zowel passend als motiverend is en houdt zo veel mogelijk rekening met je interesses binnen realistische mogelijkheden.
6. Ik moet solliciteren terwijl ik ziek ben, dat kan toch niet?
Hoe het zit: Vaak kun je wél al kleine stappen zetten. Wat mogelijk is, hangt af van de beoordeling van de bedrijfsarts. Binnen jouw belastbaarheid wordt gekeken naar wat je al kunt en daarop worden de re-integratieactiviteiten afgestemd.
Hoe het re-integratiebureau helpt: Oriëntatie- en sollicitatie activiteiten worden afgestemd op jouw belastbaarheid. Er is ruimte voor jouw tempo en herstelproces.
7. Ik kan niets meer, dus spoor 2 heeft toch geen zin?
Hoe het zit: Veel mensen ontdekken tijdens spoor 2 dat ze nog wél waardevolle vaardigheden hebben, alleen in een andere context. Je bent vaak tot meer in staat dan je in eerste instantie denkt.
Hoe het re-integratiebureau helpt: Samen met jouw coach onderzoek je jouw mogelijkheden, interesses en kwaliteiten. Je krijgt begeleiding in het herontdekken van wat je nog kunt en wilt en in het vertalen daarvan naar nieuw werk.
8. Als ik niet meewerk, kunnen ze me daar toch niet op afrekenen?
Hoe het zit: Jawel. Spoor 2 is een verplicht onderdeel van je re-integratieproces. Weigeren om mee te werken aan re-integratie kan leiden tot een loonsanctie.
Hoe het re-integratiebureau helpt: Je wordt goed geïnformeerd over je rechten en plichten. Je coach begeleidt je bij een realistische en constructieve inzet en heeft ruimte voor jouw persoonlijke proces. Het bureau heeft wel de taak om te signaleren of je voldoende meewerkt aan je re-integratie. Als dit niet het geval is zal jouw coach dit eerst met je bespreken en proberen je te motiveren maar als dat niet tot actie leidt heeft het bureau de taak om dit te melden bij je werkgever.
9. Ik hoef me toch geen zorgen te maken over mijn WIA-aanvraag? Die wordt vast wel goedgekeurd.
Hoe het zit: Het UWV beoordeelt streng of zowel de werkgever als de werknemer zich voldoende hebben ingespannen voor re-integratie. Als de inspanningen onvoldoende zijn, kan dit leiden tot een loonsanctie voor de werkgever of een lagere/uitgestelde uitkering voor jou als werknemer. Het is daarom essentieel dat je actief meewerkt aan spoor 2 en laat zien dat je bereid bent om passend werk te zoeken.
Hoe het re-integratiebureau helpt: De coach ondersteunt je bij alle verplichte inspanningen en legt deze zorgvuldig vast in de rapportages. Ook wordt je werkgever tussentijds schriftelijk geïnformeerd over de voortgang. Als blijkt dat de inspanningen dreigen tekort te schieten, signaleert de coach dit tijdig en stuurt actief bij. Zo verkleinen we samen het risico op sancties en vergroot je de kans op een succesvolle WIA-aanvraag.
10. Spoor 2 is gewoon een formaliteit, toch?
Hoe het zit: Spoor 2 is géén formaliteit. Het is een verplicht traject waarin jij en je werkgever actief moeten laten zien dat er serieus gezocht wordt naar passend werk buiten de organisatie. Het UWV beoordeelt streng of dit zorgvuldig en volledig gebeurt. Een goed uitgevoerd spoor 2 traject vergroot jouw kans op een succesvolle re-integratie én voorkomt sancties voor jou of je werkgever.
Hoe het re-integratiebureau helpt: Het bureau zorgt niet alleen dat alle stappen goed onderbouwd en vastgelegd zijn voor het UWV, maar begeleidt jou ook inhoudelijk. Samen onderzoek je welke kwaliteiten, mogelijkheden en wensen je hebt, zodat je zicht krijgt op passend werk. Zo wordt spoor 2 niet alleen een verplichting, maar ook een kans om je (opnieuw) te oriënteren op de arbeidsmarkt en toekomstperspectief te creëren.
11. Het re-integratiebureau regelt alles voor me.
Hoe het zit: Nee, jouw re-integratie is een gezamenlijke verantwoordelijkheid. Het bureau kan je niet volledig “ontzorgen”. Jij blijft zélf verantwoordelijk om actief mee te werken, initiatief te tonen en stappen te zetten richting passend werk. Het UWV verwacht een actieve houding van jou én van je werkgever.
Hoe het re-integratiebureau helpt: De coach zorgt voor structuur, overzicht en begeleiding. Je krijgt praktische ondersteuning bij solliciteren, netwerkbenadering en het zoeken én bemiddelen naar passende functies. Daarnaast motiveert de coach je en helpt je op momenten dat het ingewikkeld wordt. Zo heb je altijd houvast, maar blijft de regie en verantwoordelijkheid bij jou.
12. Ik hoef geen vacatures te zoeken want dat doet het bureau voor mij.
Hoe het zit: Dat klopt niet. Het UWV verwacht dat jij als werknemer zelf actief zoekt naar vacatures en sollicitaties verricht. Het bureau ondersteunt je daarbij, maar neemt de regie niet over. Jouw eigen inzet en betrokkenheid zijn een belangrijk toetsingscriterium voor het UWV.
Hoe het re-integratiebureau helpt: De coach leert je hoe je effectief zoekt en solliciteert, geeft feedback op je aanpak en coacht je in het voeren van gesprekken. Daarnaast ondersteunt de coach door vacatures aan te reiken en je actief te bemiddelen richting potentiële werkgevers. Zo combineer je jouw eigen inzet met de kracht van het netwerk en de expertise van het bureau.
Tot slot
We hopen dat de bovenstaande verduidelijking je zorgen over Spoor 2 grotendeels kan wegnemen. Spoor 2 voelt voor veel mensen in het begin als een moeilijke en verwarrende fase, maar uiteindelijk ervaren de meesten het als een kans om samen met een betrokken en professionele coach nieuwe mogelijkheden te ontdekken.
Als ervaren re-integratiebureau heeft Enroute al vele werknemers en werkgevers bijgestaan tijdens Spoor 2. Wij bieden altijd ruimte voor jouw persoonlijke proces, met alle gevoelens die daarbij komen kijken, en geven praktische ondersteuning om weer grip te krijgen op je toekomst.
Wil je meer weten? Neem gerust en vrijblijvend contact met ons op.