Overspanning en burn-out voorkomen op het werk

In Nederland kampt ongeveer 1 op de 5 werknemers (20,1% in 2024) met burn-outklachten volgens de gezamenlijke monitor van CBS en TNO. Deze cijfers gaan over klachten zoals emotionele uitputting en vermoeidheid door het werk (niet over een medische diagnose).

Als werkgever kun je ingrijpen om deze klachten bij werknemers te verminderen. Het lastige is dat de signalen niet altijd worden herkend. Met een beetje pech worden stress-klachten zelfs verward met onwil of onkunde. In dit blog helpen we je bij het herkennen van een naderende overspanning of burn-out. Vervolgens geven we een tips voor hoe je dit kunt aankaarten bij je werknemer. 

Hoe ontstaan overspanning en burn-out?

Overspanning en burn-out ontstaan door langdurige stress, waarbij er geen of te weinig hersteltijd is. Van een overspanning kan iemand nog herstellen met een paar weken rust maar bij een burn-out valt de werknemer langdurig uit; meestal maanden of langer. Bij burn-out is er meestal al meer dan een half jaar sprake van stress, soms zonder dat de werknemer dat zelf voldoende in de gaten heeft. Dit maakt het lastig om op tijd in te grijpen. 

Stress- en burn-out coaching die werkt

Zoek je begeleiding voor jezelf of een medewerker? Onze coaches bieden praktische ondersteuning om grip te krijgen op stress en weer met vertrouwen stappen richting werk te zetten.

Lees verder

Signalen die kunnen wijzen op een overspanning of burn-out

• Fysieke pijnklachten, met name nek of schouders, duizeligheid en hoofdpijn
• Emotioneel of prikkelbaar reageren of zich meer terugtrekken
• Negativiteit, klagen, cynisme
• Een vermoeide of ongeïnteresseerde indruk maken
• Minder productief zijn en meer fouten maken
• Geen zin in (leuke) activiteiten
• Last van omgevingsfactoren (bijvoorbeeld geluid en licht)
• Vaker kortdurend verzuim
  
  

Een uitgebreide lijst vind je in ons blog: Heb ik een burn-out? Of ben ik overspannen?

Signalen van stress bespreken met je werknemer

Je kunt een (naderende) overspanning of burn-out bij een medewerker herkennen aan een aantal signalen. Zodra deze signalen optreden is het belangrijk om snel in gesprek te gaan. Met de juiste benadering kun je het tij waarschijnlijk keren. Daarmee bespaar je de werknemer een zware tijd en de organisatie een hoop rompslomp en geld. Zie je een aantal signalen en wil je dit met je werknemer bespreken? Ga dan als volgt te werk:

• Het doel van het gesprek benoemen
  Nodig je werknemer uit voor een gesprek en vertel wat je met het gesprek wil bereiken. Het doel zou moeten zijn: achterhalen of er inderdaad sprake is van stress (en of de werknemer zich herkent in de signalen) en onderzoeken hoe je de werknemer kunt helpen.
  
  Zorg ervoor dat de werknemer begrijpt en voelt dat hij niet op het matje geroepen wordt. Gun je het de werknemer dat hij of zij met plezier en op een gezonde manier kan werken? Dan is dat een mooi gezamenlijke uitgangspunt. Merk je dat je een (voor)oordeel hebt over de werknemer? Probeer dit oordeel dan los te laten, zodat je open kunt staan voor zijn of haar verhaal.
  
  
• Je observatie delen
  Vertel wat je hebt gezien en geef zo mogelijk een recent concreet voorbeeld. Vraag of het klopt dat de werknemer last heeft van stress. Stel open vragen, die de werknemer uitnodigen om te vertellen en neem de tijd om te luisteren. Probeer samen de oorzaken van de stress te achterhalen. Gaat het om werk? Wat dan precies? Spelen ook privé omstandigheden een rol? Je werknemer hoeft geen details te delen over privé omstandigheden. Doet hij of zij dit op eigen initiatief toch? Dan is dat in goed vertrouwen. Je mag gegevens over privé omstandigheden ivm privacy niet vastleggen (meer informatie over privacy is te lezen op de website van de autoriteit persoonsgegevens).
  
  
• Samen zoeken naar oplossingen
  Als de oorzaken van de stress duidelijk zijn, kun je samen op zoek gaan naar oplossingen. Denk met de werknemer mee. Vraag wat hij of zij nodig heeft en wat jij hierin kunt betekenen. Bedenk dat er ruimte moet komen voor herstel, zodat de signalen (symptomen) afnemen. Noem ook de mogelijkheid om de bedrijfsarts of een hulpverlener in te schakelen. 
  
  
• Prik ten slotte een volgende datum
  Zodat jullie kunnen evalueren of de gekozen aanpak helpt (minder symptomen) en om te bespreken of er meer nodig is.

Wij bieden naast re-integratiebegeleiding ook stress- en burn-out coaching. Wil je daar meer over weten? Neem dan vrijblijvend contact met ons op.