Hoe bereken je verzuimcijfers?

Verzuim is een hot topic. Je leest overal dat het verzuim toeneemt, met alle gevolgen van dien. Maar hoe wordt verzuim precies gemeten? En wat kun je met deze cijfers? In dit blog onderscheiden we verschillende verzuimcijfers en laten we zien hoe je deze kunt interpreteren.

Wat zijn hoge verzuimcijfers?

Of cijfers hoog of laag zijn kun je bepalen door voorgaande jaren te vergelijken binnen je eigen organisatie, met andere organisaties en met landelijke cijfers. Het CBS houdt statistieken bij over het ziekteverzuim in Nederland is. De laatste cijfers zijn van 2022. Je kunt de cijfers ook per branche bekijken.

Het verzuimpercentage

Het meest besproken verzuimcijfer is het verzuimpercentage. Dit is een algemeen cijfer dat het totale percentage gemiste werktijd als gevolg van verzuim binnen de organisatie weergeeft. Om het verzuimpercentage te berekenen neem je het aantal verzuimde kalenderdagen in een bepaalde periode (bijvoorbeeld een maand, een kwartaal of een jaar). Dat deel je door het aantal medewerkers maal het aantal kalenderdagen in de periode. De uitkomst doe je maal 100%.

Het verzuimpercentage in 2022 in Nederland was volgens het CBS: 5,2%.

Een hoog verzuimpercentage geeft altijd aanleiding tot nader onderzoek maar op zichzelf kun je er nog niet zo veel mee. De verzuimfrequentie en de verzuimduur geven meer inzicht.

De verzuimfrequentie

De verzuimfrequentie (ook meldingsfrequentie of ziektemeldingsfrequentie genoemd) geeft weer hoe vaak werknemers zich ziekmelden binnen een bepaalde periode. Het kan zijn dat bepaalde afdelingen een hogere verzuimfrequentie hebben dan andere, wat kan wijzen op onderliggende problemen zoals werkdruk of een slechte werkomgeving. Verzuimfrequentie kan bijvoorbeeld ook per weekdag en per individu bekeken worden om meer te weten te komen.

Om de verzuimfrequentie te berekenen neem je het aantal ziekmeldingen in een bepaalde periode gedeeld door het aantal medewerkers. Dit vermenigvuldig je met het aantal kalenderdagen in het jaar gedeeld door het aantal kalenderdagen in de periode.

De gemiddelde verzuimfrequentie in Nederland in 2022 was volgens het CBS (aantal): 1,5 melding per werknemer.

Verzuimduur

Naast het verzuimpercentage en de verzuimfrequentie is de verzuimduur (ofwel ziekteduur) een belangrijk cijfer. De verzuimduur verwijst naar de gemiddelde periode waarin werknemers afwezig zijn bij een ziekmelding. Je moet de verzuimduur altijd bekijken in relatie tot de eerdergenoemde cijfers: ziekmeldingsfrequentie en ziekteverzuimpercentage.

Bijvoorbeeld:
Als de ziekteduur gemiddeld kort is lijkt dat misschien positief maar als de meldingsfrequentie hoog is heeft de organisatie te maken met veelvuldig kort verzuim. Je zult dan willen achterhalen wat de oorzaak daarvan is. Je kunt onderzoeken of er een patroon is in de ziekmeldingen. Betreft het een bepaalde afdeling? Een bepaalde weekdag? Een bepaalde periode in het jaar? Zijn het steeds dezelfde medewerkers?

Is er sprake een lange verzuimduur? Dan heb je te maken met werknemers die langdurig verzuimen. Als de ziekmeldingsfrequentie daarbij laag is dan zijn er waarschijnlijk enkele langdurig zieke medewerkers. Als het goed is zijn deze medewerkers in beeld en wordt er ingezet op een zo spoedig mogelijke terugkeer naar werk (ofwel re-integratie).

Is de gemiddelde verzuimduur lang en is de ziekmeldingsfrequentie hoog? Dan heeft de organisatie te maken met veelvuldig langdurig verzuim. Het is belangrijk om te onderzoeken wat de oorzaken zijn van het langdurig verzuim en wat er gedaan kan worden om dit te verminderen. Als er veel sprake is van stressgerelateerd verzuim zoals burn-out klachten, dan kun je kijken of er iets anders moet binnen de organisatie. Gaat het om allemaal individuele gevallen van een ernstige ziekte, dan kun je daar als organisatie misschien weinig aan doen. Het kan moeilijk zijn om de oorzaak van langdurig verzuim te achterhalen omdat gegevens over de medische omstandigheden van medewerkers lang niet altijd bekend zijn in verband met privacy.

De gemiddelde verzuimduur in 2022 in Nederland was volgens het CBS (dagen): 9,0

Gemiddelde ziekteduur berekenen

Neem het aantal ziektedagen van afgeronde verzuimgevallen in een bepaalde periode, gedeeld door het aantal afgeronde verzuimgevallen in die periode.

 

Verzuimkosten

Het is overduidelijk dat verzuim organisaties veel geld kost. In een eerder blog onderscheiden we de kosten van: loondoorbetaling, vervangingskosten, productieverlies, verzuimbegeleiding en eventuele verzekeringskosten. Als de werknemer na twee jaar ziekte een WGA-uitkering ontvangt komen daar nog flinke kosten bij omdat de organisatie de uitkeringslasten gedurende maximaal 10 jaar draagt. Over deze kosten lees je hier meer.

Verzuim verminderen

Om verzuim te verminderen is het belangrijk dat de specifieke oorzaken van opvallende verzuimcijfers geïdentificeerd worden. Dit kan op verschillende manieren worden gedaan, bijvoorbeeld: door het uitvoeren van enquêtes, het houden van individuele gesprekken met werknemers, het analyseren van verzuimgegevens en het raadplegen van experts op het gebied van gezondheid en welzijn op het werk. Als de belangrijkste oorzaken boven water zijn, kunnen gerichte maatregelen genomen worden om de situatie te verbeteren. Denk bijvoorbeeld aan: werkomstandigheden optimaliseren, welzijnsprogramma's implementeren, een cultuur bevorderen die de gezondheid en het welzijn van werknemers bevordert, individuele gesprekken voeren etc. Adequaat verzuimbeleid begint echter bij het bieden van deskundige verzuimbegeleiding door gediplomeerde casemanagers, betrokken bedrijfsartsen en goed getrainde leidinggevenden. De juiste begeleiding kan de duur van het verzuim aanzienlijk verkorten.

In dit blog hebben we gezien dat verzuimcijfers dienen als een signaal voor de algehele gezondheid van de organisatie. Door de cijfers te analyseren en de oorzaken van verzuim te achterhalen, kan de organisatie gerichte actie ondernemen om de gezondheid en het welzijn binnen het bedrijf te verbeteren. Het is daarbij essentieel om te investeren in deskundige verzuimbegeleiding.

We hopen dat deze informatie je helpt wanneer je aan de slag gaat met verzuimcijfers. Wil je weten wat de verzuimspecialisten van Enroute voor je kunnen betekenen? Neem dan vrijblijvend contact met ons op.